بافرد افسرده در خانواده چگونه برخورد کنیم؟

راهکارهایی برای ارتباط با فرد افسرده در خانواده : زمانیکه با یک فرد افسرده در خانواده سر و کار دارید، بسیار سخت است که بدانید چگونه باید به او کمک کنید و برای کمک به او چه کاری می توانید انجام دهید. برای داشتن بیشترین تعامل مثبت با فرد مبتلا به افسردگی در خانواده بدانید که آنها چه رویکردی باعث آن شده است. بهتر است که برای شروع صحبت در مورد این موضوع، مکانی مناسب را انتخاب کنید.

راهکارهای برای برخورد با فرد افسرده

1-پیشرفت‌های بیمار افسرده را تشویق کنید

شاید اهداف شما قبولی در کنکور، پیشرفت شغلی یا شکوفایی افتصادی و… باشد. اما برای فرد افسرده زمانی که برنامه خود را به گونه‌ای تنظیم کند که از تخت خود بیرون بیاید، با کسی حرف بزند می‌تواند اهداف بزرگی باشد. شاید این اهداف به چشم شما نیاید ولی از نظر خودش پیشرفت بزرگی در جهت بهبودی است پس او را تشویق کنید، هر گام کوچکی که بر می‌دارد می‌تواند او را به سمت غلبه بر این بیماری هدایت کند.

2-از آن‌ها نپرسید که چرا افسرده هستند!

افرادی که تاکنون افسردگی را تجربه نکرده‌اند گمان می‌کنند که حتما باید دلیل مشخصی برای خلق پایین وجود داشته باشد. به عنوان مثال یک روز بد کاری باعث شده، فرد غمگین باشد. ولی زمانی که از فرد افسرده می‌پرسید برای چی حوصله یا ناراحت است نمی‌تواند دلیلی ارائه دهد، این موضوع برایش آزار دهنده می‌باشد.در واقع آن‌ها خودشان هم نمی‌دانند که چرا افسرده هستند و علت افسردگی شان را نمی‌دانند. حتی ممکن است با فردی در ارتباط باشید که از نظر شما و دیگران بسیار خوشبخت باشد؛ چون از لحاظ مالی، کاری و خانوادگی از موقعیت مناسبی برخوردار است و فکر کنید او ناشکری می‌کند، ولی باید گفت شما از بیرون به زندگی افراد نگاه می‌کنید و از گذشته آن‌ها خبری ندارید.

3-برای تسلی‌ خاطر او گام‌های کوچکی بردارید

به‌عقیده‌ی سِرانی، اگر نمی‌توانید احساسات‌تان را در قالب کلمات به او ابراز کنید، می‌توانید با فرستادن کارت‌پستال، پیام‌کوتاه، پیام صوتی یا آشپزی‌کردن برای او، حمایت خودتان را در عمل به او نشان بدهید. این حرکات ساده که سبب ایجاد ارتباطی عاشقانه می‌شوند، روزنه‌های امیدی هستند که به رهایی فرد از حالت افسردگی کمک می‌کنند.

 4-رویکرد خشک و جدی را کنار بگذارید

بسیاری از افراد تصور می‌کنند سخت‌گیری در برابر فرد افسرده سبب رفع افسردگی یا ترغیب او به ازسرگیری رفتارهای مثبت می‌شود. کسانی که این رویکرد را در پیش می‌گیرند، به‌عمد در مقابل عضو افسرده‌ی خانواده بی‌حوصلگی می‌کنند، حریم او را نادیده می‌گیرند، سکوت می‌کنند، بی‌احساس می‌شوند یا حتی با او اتمام‌ حجت می‌کنند: «بهتره از فکر افسردگی بیای بیرون وگرنه رهات می‌کنم.» اما فراموش نکنید که بیهودگی و آسیب‌زاییِ این روش، درست به همان اندازه‌ای است که فردی مبتلا به سرطان را نادیده بگیرید یا کمک‌تان را از او دریغ کنید. این کار هیچ نفعی برای این افراد ندارد.

5- از نصیحت‌ بیجا دوری کنید

نصیحت‌کردنِ کسانی که دوست‌شان داریم طبیعی به‌نظر می‌رسد. هر زمان که یکی از عزیزان ما دوره‌ی سختی را پشت سر می‌گذارد، با همه‌ی وجود می‌خواهیم مرهم دل‌شکستگی او باشیم.سِرانی هشدار می‌دهد: «بااینکه فرد افسرده به راهنمایی احتیاج دارد، بیان این حقیقت به خود او اشتباه است و مشکل را از آنچه هست بدتر می‌کند. بهتر است به‌جای این کار از او بپرسید: «برای بهترشدن حال تو چه کاری از دست من برمی‌آید؟» زمانی که خود فرد از شما درخواست کمک کند، یعنی تمایل دارد راهنمایی‌اش کنید، بدون‌ اینکه احساس کند راهنمایی شما سبب تحقیر او می‌شود.»

6- عبارتِ «تو غیرقابل‌تحملی» را دور بیندازید

وقتی فرد افسرده عبارت «تو غیرقابل‌تحملی» را می‌شنود، به‌ویژه از زبان نزدیکانش، دچار احساس گناه، اضطراب و اندوهی جان‌فرسا می‌شود. افرادی که دچار افسردگی هستند، درخصوص نحوه‌ی دوست‌داشته‌شدن و حمایت‌شدن از سوی اطرافیان، ایده‌های متفاوتی دارند. بنابراین شنیدنِ «من نمی‌تونم با تو سروکله بزنم» یا جملات دیگری با همین موضوع از سوی کسی که مورد علاقه و اعتماد فرد افسرده است، برای او به این معناست که همه‌ی نزدیکان همین نظر را درباره‌ی او و وضعیتش دارند.

لحظه‌ای تصور کنید که از زبان هریک از افراد موردعلاقه‌تان این جمله را بشنوید: «تو غیرقابل‌تحملی!» احساسی که پیدا خواهید کرد، همان بلایی است که افسردگی به سر فرد مبتلا می‌آورد و باعث می‌شود خودش را سربار همه‌‌ی اطرافیانش بداند.نمی‌گوییم منبع همیشگیِ حمایت عاطفی برای فردی افسرده باشید، چون وظیفه‌ی شما مراقبت از سلامت روانی دیگران نیست، اما برای مراقبت از خودتان، آن‌هم بدون سرافکنده‌کردن عزیز افسرده‌تان، راه خوب دیگری هست: تجدیدنظر درباره‌ی نحوه‌ی سخن‌‌گفتن‌تان با او. مثلا می‌توانید بگویید: «نمی‌خوام بهت تحمیل کنم که درباره‌ی این موضوع فقط با من حرف بزنی» یا با فرد افسرده درخصوص رفتارهای خاصی صحبت کنید که دوست دارید کنار بگذارد یا تغییرشان بدهد.مثبت‌ اندیشی و امیدبخشی هم می‌توانند مفید باشند: «دوست دارم تا این ایمیل رو برای رئیسم می‌فرستم، بری بیرون یه کم قدم بزنی. من بهت افتخار می‌کنم که مراقب خودتی و ازت واقعا ممنونم که باعث می‌شی منم احساس کنم پشتیبان دارم.»

7-پیشنهاد حمایت به فرد بدهید.

حمایت شما در بهبود فرد، یکی از ارزشمندترین چیزهایی است که می توانید به فرد افسرده بدهید. با این پیشنهاد به فرد افسرده اجازه می دهید تا احساسات خود را بدون اینکه قضاوت شوند بیان کنند و این یکی از بخش های مهم درمان و بهبودی است. این می تواند به آنها کمک کند تا کمتر احساس تنهایی کنند. می توانید حتی به آنها کمک کنید تا گروههایی حمایتی بیابند که شامل افرادی هستند که همانند آنها با افسردگی سر و کار دارند و این باعث می شود تا این احساس تنهایی در آنها کاهش یابد.

8-سوالات را مستقیم بپرسید.

برا ی کمک به فرد افسرده باید بدانید که او چه تجربه ای را پشت سر گذاشته است. در ارتباط با افسردگی مسائل زیادی پیش می آید و شماباید سوالات خود را مستقیم عنوان کنید. شما باید فرد را تحریک کنید تا در مورد احساس افسردگی اش به چالش بر خیزد و می توانید سوالاتی نظیر این موارد از او بپرسید:

کی برای اولین بار این احساس بد در تو شکل گرفت؟

آیا می دانی چه چیزی این احساسات را منجر می شود؟

چه چیزی آن را بدتر می کند؟

چه چیزی باعث بهتر شدن افسردگی ات میشود؟

از پیشنهاد ایجاد تغییر در فرد، خودداری کنید.

9-پیشنهاد اینکه فرد احساسی را که تجربه می کند، تغییر دهد، تمرین عبث و بیهوده است، زیرا در اکثر مواقع آنها نمی دانند چگونه می توانند احساسی را دارند، تغییر دهند. شما زمانیکه تغییری در آنها رخ ندهد، احساس شکست می کنید و آنها نیز نسبت به شما خشمگین می شوند و یا شاید حتی افسردگی شان شدت یابد. این قضیه احساس شرم و خجالتی ناشی از اینکه همه چیز را بدتر کرده اند، در آنها به وجود می آورد.

10-از تلاش برای خوب کردن فرد افسرده اجتناب کنید.

اگر فقط شما تلاش کنید تا فرد را از این بیماری نجات دهید، آنها یاد نمی گیرند که چگونه احساس ناراحتی و دردهای روحی شان را مدیریت کنند. فرد مبتلا نیز باید خود نیز بخواهد که بهبود یابد تا تلاشهای شما نیز مثمر ثمر شود. اگر تنها شما تلاش کنید ممکن است با واکنشهای منفی دریافت کنید مثلا زمانیکه تلاش خود را می کنید و نتیجه ای حاصل نمی شود در شما حس خشم نسبت به فرد شکل می گیرد. بپذیرید که او چه کسی است و از لحاظ احساسی در کجا قرار دارد.

11-رویکردی مثبت داشته باشید.

در درمان بیماری افسردگی انتظارات واقعی را نسبت به فرد مورد نظر داشته باشید و نگرشی سرشار از امید را برای او ایجاد کنید. فرد مبتلا به افسردگی می تواند هم از دیگران کمک بگیرد و هم تغییر کند. امید وجود دارد و اگر در ذهنتان آن را حفظ کنید، می توانید به فرد افسرده نیز این امید را انتقال دهید و باعث بهبودش شوید.

12-قضاوت نکنید

هنگام صحبت کردن با فرد افسرده قضاوت کردن را کنار بگذارید. گاه حرف‌های شما این پیام را به مخاطب می‌رساند که به انتخاب خود افسرده شده و هر گاه اراده کند از آن خارج می‌شود. این موضوع قضاوت شما را به فرد افسرده نشان می‌دهد. از گفتن جملاتی همچون موارد روبه‌رو اجتناب کنید. «تو باید باورها و افکارت رو تغییر بدی، به نیمه‌ی پر لیوان نگاه کن، اگر دیدگاهت رو به زندگی تغییر بدی همه‌ی مشکلاتت حل خواهد شد، اگر می‌خوای درمان بشی باید از خونه بیای بیرون و وارد اجتماع بشی».

13-چه بگویید که تاثیرگذار باشد:

• تو تنها نیستی. من با توام و هر کاری از دستم بربیاید برایت انجام می‌دهم.

• شاید الان باور نکنی اما مطمئنم احساس و روحیه‌ات خیلی زود عوض می‌شود.

• شاید نتوانم درک کنم که دقیقاً چه حسی داری اما من مراقبتم و می‌خواهم کمکت کنم.

• هرزمان احساس کردی ناامید و دلسرد شده‌ای، به خودت بگو فقط یک روز، یک ساعت، یا یک دقیقه دیگر طاقت می‌آوری.

• تو برایم خیلی مهمی. زندگی تو خیلی برای من مهم است.

• به من بگو چه کمکی از دستم برمی‌آید که برایت انجام دهم. 

14-از گفتن این جملات خودداری کنید:

• فکرت خراب شده، به خودت تلقین می‌کنی.

• اینجور حس‌ها برای همه ما پیش می‌آید.

• سعی کن به چیزهای خوب فکر کنی.

• چیزهای زیادی برای زندگی کردن وجود دارد، چرا دوست داری بمیری؟

• من کاری نمی‌توانم برای وضعیت تو انجام دهم.

• سعی کن خودت را از این وضعیت بیرون بکشی.

• نباید تا الان بهتر می‌شدی؟