مشاوره کودک و نوجوان بطور کل مبحثی مهم از مباحث مشاوره کودک است . سلامت روان بخش مهمی از سلامت کلی کودک است و تأثیر عمیقی بر سلامت جسمی کودک و توانایی او در موفقیت در مدرسه و جامعه دارد . سلامت روان یک کودک وابسته به این است که چگونه فکر میکند ، احساس میکند و عمل میکند . مسائل بهداشت روانی میتواند تأثیرات بلندمدت بر توانایی کودک برای برآورده ساختن انتظاراتی که از او میرود و شکوفایی پتانسیل خود به عنوان نوجوان و حتی به عنوان یک بزرگسال داشته باشد . انجمن روانشناسی آمریکا (APA) برآورد کرده است که ۱۵ میلیون کودک در ایالات متحده در حال حاضر در معرض برخی از انواع اختلالات روانی هستند و بسیاری دیگر در معرض خطر ابتلا به اختلالات روحی هستند که به دلیل انواع مختلف مشکلات از جمله زیست شناختی و ژنتیک و صد البته محیط بوجود میایند .
در مشاوره کودک و نوجوان مسائلی چون خانواده ، مدرسه و تأثیرات جامعه ؛ و فشار مقایسه با همسالان از انواع مشکلات محیطی برای کودک هستند . همچنین برآورد شده است که تنها ۷ درصد از این جوانان خدمات بهداشت روانی مناسب را از ارائه دهندگان خدمات بهداشت حرفه ای روان مثل مرکز مشاوره خانواده و روانشناسیدریافت میکنند . مشکلات در مدرسه یا در خانه عوامل دیگری هستند که ممکن است نشان دهند این باشند که یک کودک یا نوجوان نیازمند است از مشاوره روانشناسی حرفه ای بهره مند شود . عوامل دیگری شامل تاخیر رشد ، معلولیت های یادگیری (مانند ADHD) ، مسائل رفتاری ، کاهش قابل ملاحظه عملکرد تحصیلی ، خروج از گروه دوستان یا خانواده و انزوا ، تغییرات خلقی ، بی خوابی ، تغییرات ناگهانی در اشتها یا عادات غذا خوردن ، به ویژه در نوجوانان مهم هستند و نیازمند مشاوره روانشناسی اند .
مشاوره کودک و نوجوان چه موضوعاتی را شامل می شود؟
روانشناسی کودک و نوجوان طیف وسیعی از موضوعات را شامل می شود، از جمله:
طلاق یا جدایی
مرگ اعضای خانواده و نزدیکان
تروما
قلدری
سوء استفاده جنسی
آزار عاطفی
ترس های افراطی و غیر واقعی
سوء استفاده جسمی
جابجایی محل زندگی خانواده یا کودک
سوء مصرف مواد یا اعتیاد در خانواده
بیماری روانی مانند افسردگی، اضطراب و وسواس فکری
علاوه بر این، جلسات درمانی مشاوره کودک و نوجوان ممکن است بر پنج هدف مهم متمرکز شود:
ایجاد عزت نفس بیشتر در کودک و نوجوان
کمک به بهبود مهارت های ارتباطی کودک و نوجوان
تحریک رشد سالم و عادی
ساخت پشتوانه عاطفی مناسب
بهبود واژگان عاطفی
درمان برای رفع اختلالات و بیماری های روانی نیز انجام می شود، از جمله:
اختلال بیش فعالی-نقص توجه
افسردگی
اختلال وسواس جبری و اضطراب
انواع اختلالات خوردن
خودزنی
به طور خلاصه، کودک درمانی از نظر هدف، اهداف و مشکلاتی که می تواند برطرف کند، کاملاً شبیه درمان برای بزرگسالان است، اما در توضیح این مباحث برای کودکان خردسال متفاوت عمل می کند.تکنیک ها و روش هایی که در این نوع مشاوره استفاده می شوند مناسب سن کودک، درک او از دنیای اطراف و جهان و نیز در بسیاری از موارد همراه با بازی و هنر است
مشاوره کودک و نوجوان چطور انجام می شود؟
بچه ها با انجام دادن یاد می گیرند. در مورد بچه های کوچکتر، این به معنای کار با تمام خانواده، نقاشی، بازی و صحبت است. برای کودکان دبستانی و نوجوانان بزرگتر، درمانگران فعالیت ها و ایده هایی را به اشتراک می گذارند که بر یادگیری مهارت های مورد نیاز مراجع متمرکز است. مراجع در مورد احساسشان صحبت می کنند و مشکلات را حل می کنند.
در طول پروسه درمان، مشاور کودک را تشویق کرده و از او حمایت می کند. کودک یاد می گیرد که به خود باور داشته باشد و نقاط قوتش را پیدا کند. پس از طی شدن دوره درمان، کودک الگوی فکری مناسبی را شکل می دهد و به عادات رفتاری سالم دست می یابد.
حضور یا عدم حضور والدین در جلسات مشاوره کودک و نوجوان به سن فرزندشان بستگی دارد. همچنین برای دریافت نقطه نظر، اطلاعات و دادن تمرین و راهکار در خانه لازم است که والدین با مشاور صحبت کنند.
چرا بعضی از کودکان و نوجوانان به درمان نیاز دارند؟
کودکان و نوجوانان زمانی به درمان نیاز پیدا می کنند که دچار مشکلی شوند که خود به تنهایی از پس آن بر نمی آیند. یا زمانی به مشاور نیاز دارند که مشکل بر عملکرد، رفتار، نحوه تفکر و احساس آنها تاثیر منفی داشته باشد.
اگر اوضاع به خودی خود بهبود نیابد، کودک به درمان نیاز دارد. گاهی برای درمان موثر، به تلاش تمام خانواده برای برقراری ارتباط، یادگیری و تعیین مرز نیاز است.
چطور همسرم را به مراجعه به روانشناس کودک متقاعد کنم؟
نیاز یا عدم نیاز به مشاوره کودک، موضوعی است که می تواند باعث اختلاف بین پدر و مادر شود. تعیین اینکه چه چیزی مشکل است و چه چیزی مشکل نیست، سخت است. بسیار پیش می آید که والدین تفسیر متفاوتی از رفتار فرزند خود دارند و نسبت به نیازهای او عقاید متفاوتی دارند.این هم یکی از مواردی است که باعث مراجعه دیرهنگام والدین برای دریافت خدمات مشاوره کودک و نوجوان می شود.
چنانچه همسرتان در مورد مراجعه به مشاور با شما موافق نیست، برای مدتی موضوع را مسکوت بگذارید. صبر کنید تا کمی از شدت اختلاف بین شما کاسته شود. در این مدت شاید رفتارهای کودک به خودی خود برطرف شود یا شدت گیردچنانچه که مشکل ادامه یافت یا تشدید شد، دوباره موضوع را مطرح کنید و علائم نیاز به مشاور کودک را با همسرتان در میان بگذارید و سعی کنید او را به حداقل یک جلسه مشاوره متقاعدکنید.
جلسات مشاوره کودک و نوجوان چقدر طول می کشند؟
دوره درمان به اهداف درمان و پیچیدگی مشکل بستگی دارد. همچنین، روش درمان نیز در تعیین طول دوره اثرگذار است. معمولا مشاور، کودک را هفته ای یک مرتبه به مدت چند ماه می بیند تا زمانی که از اصلاح مشکل و تثبیت نتایج آن مطمئن شود.
چطور فرزندم را برای رفتن به مرکز مشاوره کودک و نوجوان متقاعد کنم؟
راضی کردن برخی بچه ها برای مراجعه به روانشناس کار ساده ای نیست. بسیاری از آنها از مشاور می ترسند یا از نصیحت شدن بدشان می آید. حرف زدن در مورد مشاوره و درمان برای والدین و کودک به یک اندازه سخت است، اما از راهکارهای زیر می توانید استفاده کنید:
-زمان خوبی را برای صحبت کردن پیدا کنید و به آنها اطمینان دهید که مشکلی ندارند. فعالانه گوش کنید.
-نگرانی ها، تجربیات و احساسات فرزندتان را جدی بگیرید.
-سعی کنید پذیرای حرف هایش باشید و آرام باشید.
-به او یادآوری شوید مشکلی که دارد بین هم سالان او شایع است.
-توضیح دهید که نقش یک درمانگر ارائه کمک و پشتیبانی است.
-به او اطمینان دهید که اسرارش در جلسه مشاوره محرمانه می ماند و او در امنیت خواهدبود.
هدف اصلی ما توانمندسازی،ارتقا و پیشگیری از مشکلات روانشناختی از بدو تولد تا پایان نوجوانی است.
