کمروی کودکان

حتما شما هم با کودکان کمرو و خجالتی روبه رو شده‌اید یا شاید یکی از همین بچه‌ها در خانواده شما وجود دارد. کودکانی که معمولا خیلی سخت در جمع حاضر می‌شوند و ساکت هستند. اگر هم بخواهند حرفی بزنند؛ به آهستگی و با چشمانی که به زمین دوخته شده، حرف‌هایشان را به زبان می‌آورند. این کودکان وقتی در مرکز توجه قرار می‌گیرند؛ به شدت پریشان و مضطرب می‌شوند. احساسی که می‌تواند خود را با لکنت زبان، سرخ شدن صورت، گاهی لرزش صدا و دست، بالا رفتن تپش قلب و بریده حرف زدن همراه باشد. اگر کودک خجالتی نتواند بر کمرویی‌اش غلبه کند، در آینده دچار مشکلات زیادی خواهد شد. عدم اعتماد به نفس، حضور نیافتن در جمع، موفق نبودن در کار گروهی، تنهایی و عدم توانایی در دفاع از حق خود فقط چند مشکل از هزاران مشکلی است که کودک خجالتی باید با آنها دست و پنجه نرم کند.

علائم و نشانه های خجالت در کودکان :

از نظر علمی احساس خجالت، یک واکنش طبیعی نسبت به افراد یا محیط‌های جدید است که در حقیقت ترکیبی از حس ترس و کنجکاوی را در خود دارد. شیرخواران با دیدن غریبه‌ها روییشان را برمی‌گردانند. کودکان نوپا به زمین نگاه می کنند و به پدر یا مادرشان می چسبند و حتی ممکن است در این شرایط به مکیدن انگشت شست بپردازند اما بیشتر بچه‌ها قبل از 3 سالگی به راحتی با همه ارتباط برقرار می کنند و به‌ نظر بسیار اجتماعی می آیند اما بعد از این سن، ترس بیشتر کودکان از غریبه‌ها شروع می‌شود و آن‌ها حس خجالت و شرمندگی را یاد می‌گیرند. در این زمان است که ناگهان کوچولوی اجتماعی و برون‌گرای شما تبدیل به یک موجود خجالتی می‌شود.

-افراد خجالتی معمولا دوستان بسیار کمی دارند

-آنها در فعالیت‌های اجتماعی شرکت نمی‌کنند

-اعتماد به‌نفس بسیار ضعیفی دارند

-بیش از حد از رایانه استفاده می کنند.

-معمولا به دیدن اقوام و دوستان نمی‌روند

تفاوت کمرویی کودکان و اضطراب اجتماعی در کودکان چیست؟

اضطراب اجتماعی یا هراس اجتماعی، احساس اضطراب شدید در موقعیت‌های اجتماعی مانند جمع و صحبت کردن با دیگران است. اگر این احساس اضطراب آن‌قدر در یک موقعیت اجتماعی شدید شود که مانع ارتباط کودک شما با دیگران باشد و عملکرد او را در بازی، تحصیل و ارتباط با دوستانش مختل کند احتمال تشخیص اختلال هراس اجتماعی وجود دارد. یکی از راه‌هایی که می‌توانید بین کمرویی و اضطراب اجتماعی کودکتان تفاوت بگذارید آن است که آیا او تنها از بزرگترها خجالت می‌کشد یا حتی از همسن‌های خودش هم خجالت می‌کشد. اگر در حضور همسن‌ها هم خجالت می‌کشد احتمال اضطراب اجتماعی در کودک بیشتر است.

تفاوت کمرویی و منزوی بودن چیست؟

کودکان کمرو و خجالتی معمولا به حضور با دیگران و ارتباط و بازی با همسن و سال‌هایشان علاقه دارند اما احساس خجالت مانع ارتباط آن‌ها می‌شود، در عوض کودکان منزوی در کنار دیگران هیچ لذتی نمی‌برند و حتی حضور در جمع می‌تواند برایشان آزاردهنده هم باشد. منزوی بودن می‌تواند نشانه‌ای از افسرگی یا مشکلات دیگر باشد و نباید با کمرویی اشتباه گرفته شود.

چطور کودک خجالتی را اجتماعی کنیم؟

چشم انداز دیگران را تصور کنید

این کار برای بچه ها سال ها طول می کشد تا یاد بگیرند چطور ممکن است فرد دیگری در یک وضعیت خاص چه احساسی داشته باشد. برای پشتیبانی از دیدگاه خود، صحبت کردن با شما درباره ایده ها و احساسات در زندگی روزمره و یا در کتاب ها، نمایش های تلویزیونی، و یا فیلم است.

صحبت کردن در مورد احساسات به کودکان کمک می کند که به آن ها برچسب بزنند و تجربه درونی را درک کنند ذهنی که خود را جای دیگران قرار می دهد می تواند کودکان را راهنمایی کند که چطور به راه خود ادامه دهند به بیرون نگاه کنید، با تمرکز بر کمک به دیگران احساس راحتی کنید، می تواند به کودکان خجالتی کمک کند تا خود را رها کنند .

 صبور باشید

می تواند مدتی طول بکشد تا شهرت تغییر کند همسالان ممکن است فورا متوجه نشوند که کودک شما برگ جدیدی پیدا کرده است. به توانایی کودک برای رشد و یادگیری اعتماد کنید. با راهنمایی و تلاش مداوم، کودک می تواند با کودکان دیگر ارتباط برقرار کند.

با او چه بازی‌هایی کنیم؟

کودکان بیش از هر چیز از بازی کردن یاد می‌گیرند پس انتخاب بازی‌های مناسب می‌تواند اثر قابل توجهی بر رفتار اجتماعی کودک شما داشته باشد. در ادامه به برخی از بازی هایی که به اجتماعی شدن کودکان کمک می  کنند اشاره می کنیم. برای اطلاع از اهمیت و چگونگی بازی کودکان کلیک کنید.

نمایش خیالی

لباس‌های مخصوص نمایش بپوشید و با او نمایش‌نامه ساده‌ای را برای عروسک‌ها یا تماشاگران خیالی اجرا کنید یا برای تماشاگران خیالی خود بر روی صحنه آواز بخوانید.

پانتومیم

یک کلمه یا عبارت را به او بگویید تا سعی کند با حرکات خود آن را به دیگران که آن کلمه را نمی‌دانند بفهماند. این بازی به او کمک می کند تا در مقابل دیگران خود را محک زده و از نگاه دیگران نترسد.

مسابقه گویندگی

یک متن یا داستان را انتخاب کنید و از فرزندتان بخواهید مانند مجری تلوزیون آن را بخواند و صدایش را ضبط کنید. می‌تواند این کار را همراه با دوستانش یا خود شما انجام دهد. بعد صداهای ضبط شده را پخش کنید و از خود کودکان بخواهید تا برنده را انتخاب کنند. توجه کنید که این مسابقه را همراه با کودکان یا بزرگ‌ترهایی که برای کودک آشنا و مانوس هستند و از آن‌ها خجالت نمی‌کشد بازی کنید.

بازی معلمی کردن

دادن نقش معلم یا مربی مهد کودک به کودک کمرو می‌تواند به افزایش مهارت‌های او کمک کند. از او بخواهید با دیگر کودکان و یا شما مثل دانش آموزان رفتار کند و در صورتی که درس نمی‌خوانند یا شیطنت می‌کنند با آن‌ها به طور مناسب رفتار کند.

درمان کمرویی کودکان

برای درمان کودکان خجالتی مثل درمان خجالتی بودن کودک ۲ ساله یا خجالتی بودن کودک سه ساله و یا بیشتر ؛ باید به کودک فرصت اظهار نظر بدهید هر قدر هم که کودک کم سن و سال باشد تلاش کنید فرصت اظهار در تصمیمات خانواده را برایش فراهم کنید . با فراهم کردن این امکان برای کودک در واقع به او جرات می دهید که بتواند در جمع هایی مانند کلاس مدرسه و یا جمع همسالانش به راحتی حرف بزند بدون آنکه استرس و اضطراب داشته باشد و احساس شرم کند .در برخی کودکان خجالتی ممکن است مساله بهانه گیری مدرسه نرفتن را مشاهده کنید که دقیقا به دلیل استرس های کودک برای قرار گرفتن در جمع است شما با فراهم کردن این زمینه برای اظهارنظر کردن او ترس کودک از رفتن به مدرسه را در او از بین می برید .مهارت های برقراری ارتباط در کودکان دیگر و به عبارتی دوست یابی در کودکان را به آن ها آموز‌ش  دهید در قالب بازی کردن با کودک یا گفت و گو و حتی گفتن داستان .

بازی درمانی یکی از راه های درمان کودک خجالتی

به این صورت که می توانید مثلا سر میز شام ، نکاتی را به او یادآوری کنید خیلی آرام و با حوصله می توانید در نقش های دیگر غیر از والدین با او بازی کنید . مثلا شما در نقش یکی از دوستانش با او وارد صحبت شوید و در زمینه هایی که می دانید کودکتان کمرو است و احساس خجالت می کند با او صحبت کنید . به این منوال شما بدون اینکه کودک خود را نصیحت کرده و یا بدون دستوردادن به کودک ، به او آموزش می دهید که چگونه برخورد کند و باعث تشویق کردن کودک به صحبت کردن می شوید .

آموزش مسئولیت پذیری به کودک  از دیگر راه های درمان کودک خجالتی

به کودکانتان مسئولیت بدهید اما آن ها را با کودکان دیگر مقایسه نکنید برای کودک شرایطی فراهم کنید که بتواند مسئولیت هایی را بپذیرد . سعی کنید از کودکانتان چیزی بخواهید که مطمئنید از پس آن بر می آید  و حتی اگر شکست خورد شکست او را با دیگر کودکان مقایسه نکنید بلکه به پیشرفت او در مقایسه با رفتار های قبلی اهمیت بدهید .