در واقع، شبادراری کودکان یا خیس کردن محل خواب، به وضعیتی گفته میشود که در سنی که اغلب همسالان بیمار میتوانند خود را مهار کنند و کنترل خود را بدست بگیرند ، شخص به طور ناخواسته در موقع خواب ادرار میکند.
دلايل شب ادرارى در كودكان را بشناسيم:
عوامل ژنتیک، درصورتی که یکی از والدین سابقه شب ادراری در دوران کودکی داشته باشد؛ احتمال بروز در فرزند خانواده 43% است
مشکل در بیدار شدن، و اختلال خواب
انسداد راه هوایی و خرخر کردن
استرس شدید، نظیر تولد فرزند جدید، تنها خوابیدن، مدرسه یا خانه جدید، بحران خانوادگی
تکامل کندتر سیستم عصبی مرکزی
عوامل هورمونی، نظیر کمبود تولید ” هورمون ضد ادراری ” در شب و دیابت که عوامل نادری هستند، و به علت افزایش حجم ادرار موجب شب ادراری میشوند
عفونت های ادراری، چرا که عفونت ادراری مثانه را تحریک می نماید.
تا ۵ سالگی شب ادراری کاملا طبیعی است، بین ۵ تا ۷ سالگی شب ادراری کمکم از بین میرود و حتی به عقیده برخی پزشکان در این سن تا ۳ بار در هفته طبیعی است. بعد از این سن اگر برطرف نشد لازم است به آن به صورت یک بیماری نگاه کرده و درصدد درمانش باشید.پیش از هر اقدامی سن کودک و مدت زمانی که کنترل ادرار را یاد گرفته در نظر بگیرید، از آنجا که شب ادراری میتواند دلایل جسمی مانند کوچک بودن مثانه داشته
باشد، اول از همه این فاکتورها را بررسی کنید. اگر کودک شما به دفعات جایش را خیس میکند او را نزد پزشک ببرید تا حجم مثانه و وضعیت ماهیچههای اسفنکتر را بررسی کند.
مقدار مایعات مصرفی کودک را از ساعت ۷ شب به بعد کم کرده و قبل از خواب او را به دستشویی ببرید. اگر شب ادراری به دفعات و با سوزش و تغییر رنگ ادرار و تکرر دفع همراه بود آزمایشی برای کنترل عفونت ادراری انجام داده و در صورت نیاز با دریافت آنتیبیوتیک این مشکل را حل کنید. با این مشکل مانند یک سرماخوردگی ساده برخورد کنید، هیچ وقت به خاطر آن کودک را سرزنش یا تنبیه نکنید، حتی تنبیه لفظی! شب ادراری کودک را برای دیگران بازگو نکنید، این مسئله باید فقط و فقط بین والدین و کودک باقی بماند، نگرانی شما و بازگو کردن آن یا سرزنش کودک فقط باعث طولانیتر شدن دوره درمان میشود.
با ایجاد محیطی آرام میتوانید به کودکتان کمک کنید تا این مشکل زودتر حل شود. اگر کودک شما مدتی را بدون اینکه جایش را خیس کند پشت سر گذاشته و دوباره شب ادراری به سراغش آمده یا بعد از شب ادراری با هیجان و گریه از خواب بیدار میشود بدانید که از نظر روحی و روانی در شرایط مناسبی نیست.
با دقت رفتارهای او و تغییرات اخیر در زندگی خود یا اطرافیانتان را مورد بررسی قرار دهید. عوامل هیجان و استرس و اضطرابهای روزانه کودک را کم کنید و اگر لازم بود از یک روانپزشک کمک بگیرید تا آرامش به ذهن کودکتان برگردد. فراموش نکنید که واکنشهای شما نقش مهمی در روند و طول درمان دارد و البته 99 درصد از کودکانی که شب ادراری دارند با بزرگتر شدن و افزایش سن این مشکل را پشت سر میگذارند و در موارد خیلی حاد استفاده از درمانهای دارویی زیر نظر پزشک برای کنترل هورمونهای دفع ادرار به حل این مشکل کمک میکند.
درمان شب ادراری کودکان سه تا شش ساله …
شب ادراری مشکل نا شایعی در کودکان نیست. اگر چه اغلب کودکان تا سن ۴ سالگی یاد می گیرند به دستشویی بروند اما در بعضی از آنها شب ادراری تا ۷ سالگی ادامه دارد.تا ۵ سالگی ۱۵ درصد از کودکان دچار مشکل شب ادراری هستند.بین ۸ تا ۱۱ سالگی کمتر از ۵ درصد کودکان هنوز شبها خودشان را خیس می کنند. لازم است بدانید شب ادراری برای پسرها بیشتر از دخترها اتفاق می افتد.
پدر و مادر باید کودک را آموزش دهند که در ساعات قبل از خوابیدن خود هیچگونه مایعاتی ننوشد و هر شب این موضوع را به او گوشزد و یادآوری کنند.خوردن یک لیوان مایعات قبل از خواب، سبب شب ادراری کودک میگردد، بنابراین از ساعت 4 بعدازظهر به بعد به کودک نباید هیچگونه مایعاتی داده شود، ولی اگر حقیقتاً کودک تشنه است، پدر و مادر نباید او را از خوردن مایعات منع کنند.
2- تشویق و ترغیب کودک برای نوشیدن مایعات در روز
پدر و مادر باید کودک را تشویق کنند که در خلال صبح و بعدازظهر (تا ساعت 4 بعدازظهر) هرچه میخواهد مایعات بنوشد. زیاد نوشیدن مایعات سبب میشود که ادرار کودک زیاد شود و زیاد شدن ادرار سبب میگردد که ادرار در مثانه جمع و سبب گشاد شدن مثانه گردد.
3- پوشاندن لباس مناسب به کودک هنگام خواب
کودکی که دچار شب ادراری است، تا قبل از سن چهار سالگی غیر از پیژامه، باید یکی دو عدد پارچه جلوی دستگاه تناسلی او گذاشته شود. گذاشتن پارچه سبب میشود که قسمتی از ادرار کودک جذب پارچهها شود.
موقعی که کودک سه یا چهار شب متوالی ادرار نکرد، گذاشتن کهنه را باید قطع کرد. اگر گذاشتن پارچه باعث ناراحتی و زجر کودک میگردد، نباید آنرا بهکار برد.از سن 4 سالگی بهبعد، هیچگاه نباید کودک را پیچید یا پارچهای جلوی دستگاه تناسلی او گذاشت، زیرا ممکن است کودک حس کند که هنوز شیرخوار است و نسبت بهموضوع شب ادراری خود بیتفاوت شود. این احساس، مانع حس مسئولیت کودک و تلاش برای برطرف کردن مشکل خود می شود.
4- جلوگیری از خیس شدن و بو گرفتن رختخواب کودک
بهعلت ادرار کردن مکرر کودک، رختخواب او همیشه بوی ادرار خواهد داد. برای جلوگیری از بو گرفتن رختخواب، میتوان از پوشش پلاستیکی روی تشک کشید و پتو یا ملحفهای برای کودک انتخاب کرد که قابل شستشو باشد و در ضمن پلاستیک نازکی زیر ملحفۀ پتو قرار داد تا از خیس شدن مکرر پتو یا ملحفه جلوگیری کرد.
5- موقع بیدار شدن کودک در صبح اقدامات زیر را انجام دهید.
صبح روزی که کودک در رختخواب خود ادرار کرده است، خودش باید پیژامه و زیرپوش خیس یا خشکش را درآورد و در ظرف آب و در محلی که مادر تعیین کرده است بریزد تا خیس بخورد و بوی آن از بین برود. همچنین کودک باید ملحفههای خیس و کثیف شده را جمعآوری نماید و بهمحل لباسشویی ببرد.مادر باید تا سن 7 تا 8 سالگی بر او نظارت کند. اگر بدن کودک بوی ادرار میدهد، باید آن روز صبح، کودک حمام بگیرد تا مورد سؤال و تمسخر همسالان خود قرار نگیرد.از نظر بهداشتی ضرورت ندارد هر روز ملحفهها شسته شود، زیرا ادرار کودک معمولاً عاری از میکروب است. اگر هر شب قبل از خوابیدن کودک، حولۀ خشکی در ناحیۀ باسن کودک قرار دهید، وجود حوله سبب میشود که شستشوی ملحفهها کمتر شود.رختخواب خیس شدۀ کودک را میتوان صبحها در معرض هوا قرار داد تا در مدت چند ساعت خشک شود.
6- پدر و مادر باید به کودک یادآوری کنند که در خلال روز تا آنجایی که میتواند ادرار خود را نگه دارد.
بدون عصبانیت و مشاجره بهکودک یادآوری نمایید تا حدی که میتواند ادرار خود را در روز نگه دارد و سپس برای دفع ادرار بهتوالت برود.
7- پدر و مادر و اطرافیان باید با مهر و محبت با کودک رفتار کنند.
کودک، خود از شب ادرار کردن در رختخواب ناراحت است. او احساس گناه و قصور میکند و خود درصدد است که از این مشکل رهایی یابد. پدر و مادر باید بدانند که او گناهکار نیست و مثانۀ او کوچک است و ادرار ترشح شده از کلیهها در مثانۀ کوچک او جا نمیگیرد و زود دفع میشود.
پدر و مادر باید بدانند که کودک احتیاج بهمحبت و رافت دارد، نه سرزنش و انتقاد و خدای ناکرده تنبیههای وحشتناک. کودکان دیگرخانواده هم نباید کودک مبتلا به شب ادراری را مسخره کنند. پدر و مادر نباید موضوع شب ادراری کودک را جلو کودکان دیگر و همسالان او و اقوام بیان کنند که کودک شرمسار و خجل شود.