تربیت جنسیتی کودک از حساسترین و مهمترین مسائلی است که والدین باید به آن توجه داشته باشند. غالبا این موضوع توسط والدین مورد غفلت قرار میگیرد و واکنشهای غلط آنها در این زمینه اشتباهات جبران ناپذیری به جای میگذارد که آینده کودک را تحت تاثیر قرار میدهد. والدین باید با آموزش صحیح و مطالعه به این موضوع توجه ویژه ای نشان دهند و از راهکارهای مناسب و درست استفاده کنند. از مهمترین آموزشهای لازم برای تربیت جنسی فرزند، میتوان به آموزش حرمت تن اشاره کرد. متاسفانه برخی از والدین و مربیان، سوالات جنسی را همچون تابویی میدانند که نباید به آن نزدیک شد.
بیشتر کودکان در سنین 3 تا 5 سالگی، کنجکاویهای زیادی در ارتباط با فیزیک و آناتومی بدن خود دارند. همین باعث میشود تا به بازیهایی مثل دکتر بازی، علاقه نشان دهند یا در ارتباط با تفاوت هایشان در مقابل جنس مخالف، کنجکاوی کنند. اگر والدین فضایی امن برای صحبت با فرزندشان ایجاد کرده باشند، به احتمال بیشتری مسائل و کنجکاویهای ذهنی شان را از والدین میپرسند.
آیا کنجکاویهای کودکان جنبه جنسی دارد؟
والدین و مربیان باید بدانند که این رفتارها و سوالات در کودکان، به هیچ عنوان جنبه جنسی ندارد و خطری در این زمینه برای بچهها نیست. سوالات مکرر بچهها در این زمینه را نباید به وجود تمایلات جنسی در آنها نسبت داد. اما آن چه که اهمیت دارد، تحت نظر بودن رفتارهای کودک میباشد. یعنی والدین باید دقت داشته باشند که کنجکاوی بچهها در این زمینه به حد و مرز خاصی ختم شود و ادامه پیدا نکند. برای مثال میتوان بچهها را تحت نظارت مستقیم و غیر مستقیم داشت و یا حواس آنها را پرت کرد. در واقع کودکانی که در فضای امن و مناسب بزرگ میشوند، در سنین پایین و نوجوانی کمتر با مشکلات جنسی روبرو میشوند. ارتباط میان والد فرزندی از همان روز تولد باید ایمن باشد، کودکانی که دلبستگی ایمن با والدین خود دارند در سنین بالاتر نیز ارتباط محکم تری با والدین شان بر قرار میکنند.
با خود ارضایی در کودکان چه باید کرد؟
خود ارضایی در کودکان یکی از مشکلات شایع میباشد. حرکاتی مانند خوابیدن روی شکم و مالیدن خود به زمین یا عروسک و سایر اشیا در کودکان (به ویژه دختر بچهها) بسیار معمول است. والدین باید بدانند که خودارضایی کودکان رفتاری طبیعی است. پس تنها کودک باید بفهمد که این رفتار مورد پسند جامعه نبوده و نباید آن را تکرار کند. مشغول کردن کودک به فعالیتهای دیگر و منحرف کردن حواس او از این رفتار مفید واقع میشود.
چگونه به سوالات جنسی کودکان پاسخ دهیم؟
کودکان در مقابل سوالاتی که برایشان پیش میآید از والدین یا اطرافیان، مخصوصا مربیان خود سوال میکنند. بعضی از افراد در مقابل این سوالات برخورد تند و خشن با کودکان دارند و با جدیت تمام، آنها را دعوا میکنند و حرفهایشان را به دور از ادب میدانند. سپس از کودکان میخواهند که هرگز درباره این موضوع صحبتی نکنند و اگر تکرار شود، تنبیه خواهند شد.
بهتر است مراقبان کودک با حالتی دوستانه و عادی، به حرفهای کودک خود گوش کنند. با لحنی مهربان و آرام، او را راهنمایی کنند و تفاوت بین دو جنس را کتمان نکنند. نیازی نیست اطلاعات زیادی به کودک بدهید، تنها کافی است سوالات او را در یک قالب کودکانه و غیر جنسی (یعنی طوری که حتی وقتی برای یک آدم بزرگسال میگویید تحریک کننده نباشد) پاسخ دهید. مطمئنا چنین کودکی به جای جست و جوی پاسخ نزد دیگران از والدین و یا مراقبانش پرسش خواهد کرد.
اگر فکر میکنید که پاسخ شما ممکن است سوالات بعدی را پیش بیاورد و یا ذهن او را مشغول کند، نگران نباشید؛ شما میتوانید با همین لحن به همه سوالات او پاسخ دهید. برعکس بی پاسخ گذاشتن سوالات کودک یک علامت سوال در ذهنش باقی خواهد گذاشت.
پاسخگویی والدین تضمینکننده سلامت جنسی کودکان
پاسخگویی به سوالات جنسی از هر نظر را برعهده پدر و مادر است وهیچ کدام از والدین نباید از وظیفه خود غفلت کنند چون کودک محصول مشترک والدین است و هر دو به یک میزان در این تربیت نقش دارند. خیره شدن کودکان به اندامهای جنسی یکی دیگر از رفتارهای کودکان است که اگر به سوالات آنها درست پاسخ داده نشود در آینده تبدیل به نگاههای بد و غیرقابل کنترل میشود.
والدین باید آگاه باشند که کودکان هیچ انحرافی ندارند و هر سوالی که بپرسند ناشی از کنجکاوی و تکامل طبیعی جنسی آنهاست لذا نباید در پاسخگویی به آن نگران بود و از این موضوع پرهیز کرد.
تضمین سلامت جنسی کودکان را ناشی از پاسخگویی والدین به سوالات جنسی کودکان عنوان میکند و نباید این سوالات توسط هیچ افرادی جز والدین پاسخ داده شوند.
اولین اصل تربیت جنسی کودکان را صداقت در مقابل سوالات و رفتارهای جنسی کودکان است و هرگز نباید به کودکان دروغ گفت و از عناوین دروغین و غیرواقعی برای پاسخ دادن به آنها استفاده کرد. اصل دوم این تربیت پاسخ دهی متناسب با سن کودک است و بنابر اصل سوم نیز پرسشها باید با پرسش، پاسخ داده شوند به طوری که قبل از پاسخ دادن منبع، منشا و میزان اطلاعات کودک را دریافت کرد و سپس برای پاسخ دادن به او اقدام کرد، مانند این که اگر کودک سوال بپرسد «از کجا آمدهام؟»، بگوییم: «تو چه فکر میکنی؟»
در مورد اصل چهارم تربیت جنسی کودکان، نباید به سوالات کودک به طور آنی پاسخ و واکنش سریعی نشان داد، چون او منتظر واکنش والدین است لذا باید او را برای صحبت در مورد موضوع مدنظر، به زمان دیگری محول کرد تا در مورد پاسخ درست به او راهحل مناسبی پیدا شود.
نکات مهم در تربیت جنسی کودک
-از بوسیدن لبها و سخت در آغوش گرفت و فشار دادن کودک بویژه توسط جنس مخالف بپرهیزید زیرا باعث تحریک جنسی او میگردد.
-در اتاق والدین باید به روی فرزندان بسته باشد و بدون اجازه وارد آن نشوند.
-از شش سالگی اتاق خواب کودک را جدا کنید. همچنین بچهها را عادت دهید که وقتی وارد اتاق میشود در بزنند.
-کودکان را در حالی که عصبانی و ناراحت هستند به رختخواب نفرستید.
-در هنگام تعویض لباس کودکان، به دستگاه تناسلی کودکان نگاه نکنیم تا حجب و حیا کودک از بین نرود و یاد بگیرد که باید این بخش از بدنش را بپوشاند.
-پوشش و لباس مناسب هم برای بچهها مهم است لباسهای تحریک کننده و چسبان و تنگ برای بچهها مناسب نیست.
-به کودکان بیاموزید در بازیها باید محدوده سنی رعایت شود.
-نقاط حساس و اعضای جنسی کودک را دستکاری و تحریک نکنید.
-در موقع شستشو و تطهیر در سنین پیش دبستانی باید مراقب باشید تحریک صورت نگیرد.
-وظیفه استحمام پسر بعد از 3 سالگی به عهده پدر است و استحمام دختر بعد از 3 سالگی به عهده مادر است.
-سعی کنید فرزند خردسالتان را به افرادی که به طور کامل نمیشناسید مخصوصا جنس مخالف نسپارید.
-در تربیت جنسی کودک لازم است حتما جنبههای فرهنگی و اعتقادی را مد نظر داشته باشید.
سخن پایانی بسیار مهم
کلام پایانی این که به عنوان پدر یا مادر در درجه اول سعی کنید شنونده خوبی باشید. با دقت به صحبت های کودکان تان گوش دهید. ریشه بسیاری از انحرافات جنسی در ناتوانی والدین در آموزش صحیح جنسی یا اطلاعات غلطی است که به کودکان داده اند؛ بنابراین در هر حالتی با کودک خود صادق باشید تا کودک تان با حس اعتماد درونی شده به شما رشد کند.