اختلال شخصیت ضد اجتماعی
اختلال شخصیت ضد اجتماعی (به انگلیسی: Antisocial personality disorder) (به یونانی: پالاسیوم palatium)یا ASPD، نوعی اختلال شخصیت است که در آن فرد نمیتواند با موازین اجتماعی سازگار شود و در قبال رفتارهایش احساس گناه و اضطراب ندارد.[۱] مشخصه این اختلال، اعمال مداوم ضد اجتماعی یا خلاف قانون است، اما این اختلال مترادف با بزهکاری نیست. ICD-10 آن را اختلال شخصیت مردم ستیز (به انگلیسی: Dissocial personality disorder) نامیدهاست
میزان شیوع اختلال شخصیت ضد اجتماعی سه درصد در مردان و یک درصد در زنهاست. این اختلال از همه بیشتر در نواحی فقیرنشین شهری و در جمعیت غیر ثابت این نواحی شیوع دارد. پسر بچههایی که مبتلا به این اختلال اند، خانوادههایی بزرگتر از دختر بچههای مبتلا به این اختلال داشتهاند. این اختلال پیش از پانزده سالگی شروع میشود. دختر بچهها معمولاً پیش از رسیدن به سن بلوغ و پسر بچهها حتی از این هم زودتر علایمی دارند. شیوع اختلال شخصیت ضد اجتماعی در زندانیان، بسیار بالا یعنی حدود هفتاد و پنج درصد است. این اختلال الگویی خانوادگی دارد، به طوری که شیوعش در بستگان درجه اول مردان مبتلا به این اختلال، پنج برابر افراد گروه شاهد (کنترل) است
مهم:کتاب هیپنوتیزم بالینی
یک مثال
«نوجوانی 17 ساله پس از بازداشت شدن توسط پلیس ، حادثه منجر به بازداشت را اینگونه توضیح داد: من ماشین را دزدیدم و وقتی یک افسر پلیس جلو آمد او را زیر گرفتم و به سرعت به سمت مخالف خیابان پیچیدم. خیلی زود سرعت من به صد کیلومتر در ساعت رسید. وقتی به موانع خیابان رسیدم تصمیم گرفتم از آنها بگذرم. یک گلوله به سوی ماشین شلیک شد و به یکی از چرخها اصابت کرد و با ماشین به داخل یک گودال پیچیدم و آنها (پلیس ها) مرا دستگیر کردند. ولی ارزش داشت چه هیجانی!»
علل بهوجود آمدن
شخصیت ترکیبی منحصر به فرد از افکار، عواطف و رفتارهاست. روش افراد برای دیدن، درک و ارتباط با جهان خارج و همچنین نگرشی که نسبت به خود دارند به شخصیت آنان مربوط میشود. شخصیت افراد در دوران کودکی و از طریق تعامل تمایلات ذاتی و فاکتورهای محیطی شکل میگیرد.
علت دقیق اختلال شخصیت ضد اجتماعی معلوم نیست اما:
-ژنها ممکن است فرد را مستعد ابتلا به این اختلال کرده باشند و موقعیتهای زندگی نیز به شکلگیری آن کمک کنند.
-ممکن است در طول شکلگیری مغز، تغییراتی در عملکرد آن رخ داده باشد.
به نظر میرسد که برخی فاکتورهای خاص، ریسک ایجاد اختلال شخصیت ضد اجتماعی را بالا میبرند. فاکتورهایی مانند:
-
تشخیص اختلال سلوک در کودکی
-
پیشینهی خانوادگی اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سایر اختلالات شخصیتی یا بیماریهای روانی
-
قرار گرفتن در معرض کودکآزاری یا بیتوجهی در دوران کودکی
-
زندگی خانوادگی بیثبات، خشونتبار یا از هم گسیخته در دوران کودکی
در این زمینه مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی قرار دارند.
مهم:مشاوره صوتی و تصویری درکلینیک رواشناختی رسش
مشکلات ناشی از وجود اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است شامل مثالهای زیر باشند:
-
آزار و اذیت یا بیتوجهی نسبت به همسر یا فرزند
-
اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
-
زندانی شدن
-
رفتارهای مربوط به خودکشی یا دیگرکشی
-
ابتلا به سایر اختلالات سلامت روانی مانند افسردگی یا اضطراب
-
وضعیت پایین اجتماعی و اقتصادی و بیخانمانی
-
وارد شدن به گروههای اراذل و اوباش
-
مرگ زودهنگام، به خصوص در نتیجهی خشونت
اختلال شخصیت ضد اجتماعی
معیارهای DSM-5
الف) فرد تقریباً در همه جنبههای زندگی به حقوق دیگران احترام نمیگذارد و آنها را نقض میکند. این رفتار از ۱۵ سالگی شروع شدهاست، و سه مورد (یا بیشتر) از موارد زیر آن را نشان میدهند:
-
فرد با پیش نگرفتن رفتارهای قانونی، هنجارهای اجتماعی را رعایت نمیکند، و این موضوع را تکرار ارتکاب اعمال مجرمانهای که به دستگیری او منجر میشوند نشان میدهد.
-
مکار و فریبکار است، و این موضوع را دروغگوییهای مکرر، استفاده از نامهای مستعار، یا کلاهبرداری از دیگران به منظور سودجویی شخصی یا لذت بردن نشان میدهند.
-
فرد بدون فکر و بلافاصله بر اساس امیال ناگهانی خود عمل میکند یا نمیتواند از پیش برنامهریزی کند.
-
زود رنج، زودخشم، و تحریک پذیر، یا پرخاشگر است، و این موضوع را تکرار دعواها یا تهاجمهای فیزیکی نشان میدهند.
-
با کارهای خطرناکی که انجام میدهد، ایمنی خود یا دیگران را رعایت نمیکند.
-
تقریباً در همه امور بی مسئولیت است، و این موضوع را تکرار قانونشکنیها در محل کار یا رعایت نکردن مسئولیتهای مالی نشان میدهند.
-
پشیمانی و عذاب وجدان ندارد، و این موضوع را بیتفاوتی او نسبت به ناراحت کردن دیگران، بدرفتاری با آنها، یا دزدیدن اموال آنها، یا تلاش برای توجیه این اعمال، نشان میدهند.
ب) فرد حداقل ۱۸ سال سن دارد.
پ) شواهد موجود نشان میدهند که فرد اختلال سلوک دارد و شروع آن قبل از ۱۵ سالگی بودهاست.
ت) رفتار ضد اجتماعی صرفاً در طول اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی روی نمیدهند
مهم:دکتر زینب علی مددی متخصص تغذیه و روانپزشک در کلینیک روانشناختی رسش;کلیک کنید
